Yol, Tabiat ve Kültürel Terk Edilmişlik: Assos Notları

Assos, Temmuz 2023 / Selimcan Yelseli

9 Temmuz

Gidilecek yolun farkına varmak ve şu yağmurlu akşamüstünde kirli bir çanta ile yola çıkmak… Alkol kokan adam. Yanmayan çakmak.

Şehrin denize yakın kısmına vardığımda yağmur diniyor.

10 Temmuz

Yeni doğmuş güneşi arkamıza alıp, her seferinde biraz daha kıvrılan virajlardan domates kamyonlarıyla birlikte akarak, Batı’ya doğru gidiyoruz. Bir ara, sakin ve o saatlerde henüz beyaz olan denizin kıyısından koyu birer leke olarak uzanan tepelere bakıyorum. Bir şehri gün doğarken geride bırakmak, zamanın bir parçasını da o şehirde bırakmak gibi geliyor bana.

Köy mezarlıkları, yol kenarındaki ıssız karpuzcular, ölü hayvanlar… Çakıllı yolda sarsılan otomobil. Çadırlar…

Denize girilen ilk an… İlk ürperiş. Saydam denizin dibinde kıpırdanan balıklar. Gece vakti iskelenin ucundaki ebedi karanlık… Karşıda, tek tük ışıklarıyla seçilen ve geceyi sanki kendi heybetinden doğuran Midilli. Kıyıya sanki her vuruşunda biraz daha öfkelenen hırçın dalgalar. Saçlarımda uçuşan ve ancak iskelenin ucu kadar geride bırakabildiğim kara parçasından kopup gelerek sırtımı okşayan ılık rüzgar.

Göğün, denizin ve ufkun belirsiz çizgilerinden zorla seçilen uzaktaki karanın, aynı renk ve aynı esrarlı tavırla, zamana inat bir şekilde yoğun ve sonsuz bir karanlık olarak sanki dünya üzerinde aldığım ilk nefesmişçesine içime dolması. Dalga sesleri ile ulvi bir seremoni halinde etrafımda salınan yokluk. Bu yoklukta hudut yok. Sadece yıldızların ve yaşanmış zamanın “gerçekliği aşan gerçekliği” var. Yaşamanın bambaşka bir veçhesi…

Bu bir doğuştur. Sıcak kumların arasında gezinen örümceklerin, dikenleriyle yürüyen deniz kestanelerinin, bir kolu kopmuş deniz yıldızlarının, uzaklarda bekleyen evlerin, yankısız seslerin ve denizin her hamlesinde çözülmesi zor bir kimya haline gelen bedenlerin yeniden doğuşu.

12 Temmuz

Deniz üzerinde geceden kalma incecik bir sis… Eflatun bir rüyada tatlı tatlı mırıldanan su… Sabahın oluşuyla artan ısı, çoğalan sarı… Durgun suda şeffaf ve yalansız bir hayat gibi kımıldayan yavru balıklar. Açıklardan geçen balıkçı takaları… Uzaklardaki bahçelerden duyulan horoz ve köpek sesleri.

13 Temmuz

Biraz yeşil, biraz mavi ve sonra biraz daha mavi… Yaklaştıkça göz alan, kıvranan ve şehvetle köpüren dalgalar. Çadırın içindeki ılık hava… Dört mütebessim çehre… Zeytin ağacının altında sert bir sabah kahvesi ve iki dal sigara. Tende nabız gibi çarpan sıcaklık. Tozlu ayaklar.

*

Tabiatın sakinliğinden insan seline karışıp, oldukça kalabalık kordonun sağ tarafına serdikleri ıslak balıkçı ağlarını ve az ileride klarnet çalan genç adamı izliyorum. Takı dükkanlarını, dondurmacıları, çay bahçelerini dolduran insanların her birinin yüzünde garip bir uyuşukluk hali. Gündüzleri kırk dereceyi bulan havadan mı?

Assos Antik Kenti, Athena Tapınağı / Temmuz 2023 / Selimcan Yelseli

14 Temmuz

Assos Antik Kenti / Adatepe Köyü

Göğe eski bir dua gibi yükselen sütunlar… Vakti geçmiş ve şimdi ancak kadim olana “hürmet” ve kültürel terk edilmişlik duygusuna erişmek için ziyaret edilen antik kent…

Aristo üç yıl bu kentte yaşamış. Şu manzaraya, şu ölçüsüz ve akla sığmayan manzaraya bakıp da mantık üzerine bir şeyler söylemek büyük iş doğrusu.

Her bir taşın üzerinden biraz daha yukarıya tırmandıkça düşünüyorum da; adımlarımızda, bakışlarımızda ve merakımızda yükseklik hasreti daimîdir. Tapınakların ve diğer önemli binaların baktıkça baş döndüren manzaralara sahip olması kutsallık kaygısının en eski tezahürlerinden biridir.

Ebedi olanın fani olana karşı galibiyeti de, yükseklikte ve tıpkı Athena adına inşa edilmiş bu tapınağın şimdiki halinde olduğu gibi kültürel terk edilmişlik duygusunda gizlidir.

Zeus’un şimdilerde pek de rağbet edilmeyen altarının bu mevkide bulunması da tesadüf değildir şüphesiz. Çünkü Zeus mitolojide terk etmeyi bilen tek kişidir.

*

Ufukta nemin yüküyle dumanlanan hava, renklerin üzerinde bunalan aydınlık. Alnımızdan akan ter. Her birimizde eve dönüşün hüzünlü yorgunluğu. Sıcakla birlikte içimizde kamaşan yeni dünya. Evde uyunan ilk uyku… Rüyada gördüğüm kirli su. Damarlarımda akan yol ve tuz.

Email adresiniz paylaşılmayacak