8 Aralık 1980 tarihinde bir hayranı tarafından New York’ta öldürülen John Lennon’ın ardından yayınlanan Time dergisinin kapağı John Lennon ile ilgili bir yazı yazmaya başlıyorum ve aklımdaki soru, insan hangi Lennon’dan bahsetmeli? Müzik hayatına dünyanın belki de en çok tanınan grubu olan Beatles’ın solisti olarak başlayan Lennon’dan mı, yazdığı sözlerle ve şarkılarla milyonların yüreğini fethetmiş bir müzik dahisinden mi, yoksa hepsini bir kenara bırakıp bugün bile tam olarak hangi sanatı yaptığı belli olmayan “avangart ressam” Yoko Ono ile giriştiği politik mücadelerden mi?
John Lennon, son yüzyılın en iyi şarkılardan bazılarınını yapmış olmasına rağmen bütün çalışmaları ölümünden 25 yıl sonra bile eleştirilmeye devam ediliyor. Lennon, Beatles’dan ayrıldıktan sonra 1970’lerin başında kızgın ve muhalif bir hayat tarzı sürdü, Vietnam savaşından özgürlüklere getirilen sınırlamalara kadar hepsine karşı çıktı ve mücadele etti.
“Give Peace a Chance – Barışa Bir Şans Ver”, “Power to the People – Güç Halkın Olmalı”, “Working Class Hero – Çalışan Sınıfın Kahramanı” benzeri şarkıları güçlü sloganlarla dolu olmakla beraber o yıllarda kullandığı protesto yöntemleri (yatakta Yoko Ono ile çıplak poz vermesi gibi) en azından bazı kesimlerde karşı tepki uyandırdı.
1980 yılında 40 yaşında bir hayranı tarafından öldürüldüğünde, John Lennon beş yıl ara verdiği müzik kariyerine yeniden dönmek üzere hazırlık yapıyordu, son albümü olan “Double Fantasy” yeni yayınlanmış ve Lennon eski politik çizgisinden uzaklaşmış hayatı ve yaşamayı kucaklayan bir çalışma hazırlamıştı.
1970’lerin başında yaşanan ve bütün dünyada kamplaşma yaratan keskin politik ortamında ortadan kalkmasıyla Lennon’ın hayatında yeni bir dönem başlamak üzereydi ama dönüşüm yarım kaldı.
Yakınlarda New York’ta Lennon’ın öldürüldüğü 72. Sokak ile Central Park West’in köşesimden geçiyordum. Lennon anısına Central Park’ın 72. sokaktaki girişine yerleştirilen “Imagine” mozaiklerini görmeye gelen turistler ve onlara Lennon tişörtleri satmaya çalışan sokak satıcıları doldurumuştu yolun girişini. Ticari olarak bile olsa Lennon ölümünden yirmi beş yıl sonra bizleri etkilemeye devam ediyor.
Ardında sadece müzisyen olarak değil, yazar, oyuncu ve eylem adamı olarak da çok büyük bir efsane bırakan efsanevi Beatles grubunun kurucusu John Lennon, 9 Ekim 1940’da İngiltere’nin Liverpool kentinde dünyaya geldi. Annesi ve babası Lennon henüz iki yaşındayken boşandılar, Lennon 17 yaşındayken, annesinin bir trafik kazasında hayatını kaybetmesi üzerine Mimi teyzesinin yanına yerleşti.
BEATLES’IN TEMELLERİ LİSEDE ATILDI
1956’da lisedeyken, ileride beraber harika şarkılar yazacağı Paul McCartney ile tanıştı. Şubat 1958’de Paul McCartney George Harrison’u Lennon’la tanıştırdı ve aralarına Stu Sutcliffe’ın basçı olarak katılmasıyla “The Silver Beetles” kurulmuş oldu. Temmuz 1960’da grubun adı “The Silver Beetles”dan “The Beatles” çevrildi. Bir yıl sonra da Ringo Starr gruba katıldı. Grubun ilk 45’liği olan “Love Me Do” Ekim 1962’de yayınlandı.
Beatles’in başarılarının büyüklüğü karşısında Lennon’ın solo çalışmaları kimi zaman gözden kaçmış olmakla birlikte, Lennon, 1968’e dek gruptan ayrı bir müzik kariyeri oluşturmaya çalışmadı. 1964’te “In His Own Write” ve 1965’te “A Spaniard In The Works” adlı kitaplarını yayımladı. 1968’de sevgilisi avangard ressam ve “konsept” sanatçısı Yoko Ono’yla kaydettiği “Unfinished Music, No.1: Two Virgins” albümünü çıkardı. “Two Virgins”, içeriği ve Lennon ve Ono’ya ait çıplak fotoğraflar yüzünden tartışmalara neden oldu.
YOKO ONO İLE EVLİLİK
Çift, 20 Mart 1969’da evlendi ve bundan birkaç ay sonra avandgard albümleri, “Unfinished Music, No.2: Life With the Lions” ve “The Wedding Album”ü yayınladılar. “Give Peace a Chance” parçası da bu dönemde yapıldı. 1969 Eylül’ünde Lennon Toronto rock‘n’roll festivaliyle yeniden sahneye döndü. Arkasında, Ono, gitarda Eric Clapton, basçı Klaus Voormann ve davulcu Alan White’dan oluşan Plastic Ono Band çalıyordu.
Bir sonraki ay Lennon ve Plastic Ono Band, eroin bağımlılığına karşı verdiği savaşı anlatan “Cold Turkey”i yayınladı. Bu single Amerika ve İngiltere’de top 10’lara giremeyince, Lennon MBE’yi Kraliçe’ye göndererek, İngiltere’nin Biafra’daki gelişmelerini, Amerika’nin Vietnam’a yaklaşımını ve “Cold Turkey”in kötü liste performansını protesto etti.
“Cold Turkey” çıkmadan hemen önce Lennon, Beatles’tan ayrılmayı düşündüğünü açıkladı, ama bunu kamuoyuna, Allen Klein’in EMI ile yapacağı görüşmeden sonra açıklamaya karar verdiler.
ROLLING STONES DERGİSİNDE YAYINLANAN RÖPORTAJ
Lennon ve Ono barış kampanyalarına devam ediyorlardı. “War Is Over! (If You Want It)” ile billboardları sarsıyorlardı. Şubat 1970’de bir hafta içerisinde “Instant Karma” şarkısını yazdı ve bu parça İngiltere ve Amerika listelerinde hit oldu. Bu parçanın hit olmasından iki hafta sonra Beatles üyelerinden Paul McCartney, grubun dağılacağını açıkladı. Lennon da kendi albümü “John Lennon/Plastic Ono Band”ın tanıtımını Rolling Stones dergisinde yayınlanan ve Beatles’in çevresinde dönen birçok efsanenin yanlışlarını anlattığı bir söyleşide tanıttı.
1971 yılının başında Lennon New York’a taşındı. Burada top ten listelerine giren “Imagine” parçasını yayınladı. Bu parçanın hit olmasının ardından Lennon ve Ono politik aktivitelere girdiler. Gelişen politik tavırlarının sonucu, 1972 yılının yazında “Sometime in New York City” albümünü çıkarttılar. Bu albüm tümüyle politik parçalardan oluşuyordu. 1973 yılında “Mind Games”i yayınladı.
1974 yılında Lennon Yoko Ono’dan ayrılarak ve Los Angeles’a taşındı. “Walls & Bridges” albümünü çıkardı ve bu albümden Elton John’un parçası “Whatever Gets You Through the Night” hit oldu. Ardından 1975 yılında eski rock parçalarını derlediği “Rock & Roll” albümünü yayınladı.
Lennon ve Ono arasındaki dargınlık bir yıldan uzun sürdü ancak ikili 1975 yılında yeniden bir araya geldiler. Lennon son olarak David Bowie’nin “Young Americans”inin hiti ‘Fame’de göründükten sonra, artık emekli olduğunu ve iyi bir baba ve eş olmak istediğini açıkladı. Bu açıklasını takip eden beş yıl boyunca Dünya’nın en ünlü Beatle’ı New York’taki evinde inzivaya çekildi, kendini eşine ve yeni doğan oğlu Sean’a verdi.
BEŞ YILLIK ARADAN SONRA SON ALBÜM
Beş yıllık emeklilik süresinde normal bir insan gibi hayatını devam ettirmeye çalışa da Lennon’ın içindeki asi ruh ve müzik aşkı hiç durulmadı. 1980 başında uzun bir aradan sonra yeniden stüdyoya giren Lennon hayattayken hazırladığı son albümü olan ve1980’de Lennon ve Ono’nun ortak çalışması olan yayınlanan “Double Fantasy”i kaydetti.
Tam kariyerinde yeniden yükselmeye başladığı bir dönemde, akli dengesi yerinde olmayan Mark David Chapman adında bir Beatles hayranı tarafından 8 Aralık 1980’de New York’taki dairesinin önünde trajik bir şekilde öldürüldü. Ölümünün ardından albüm ve single 1 numara oldu. 1984’te sanatçının daha önce yayımlanmamış kayıtlarının yer aldığı “Milk And Honey” albümü çıkarıldı. 1998’de ise 4 CD’lik Anthology yayımlandı.
Kaynak: kimkimdir